โทษหนักแค่ไหน หากสร้างบ้านโดยไม่ได้รับอนุญาต?

โทษหนักแค่ไหน หากสร้างบ้านโดยไม่ได้รับอนุญาต?

อยากจะสร้างบ้านแต่ไม่ได้ขออนุญาต จะต่อเติมบ้านแต่ไม่มีใบขออนุญาต หากฝืนทำไปรู้หรือไม่ว่ามีความผิดตามกฎหมาย มีโทษทั้งจำทั้งปรับ ส่วนจะผิดแค่ไหน ธรรมนิติ มีคำตอบแบบชัดเจนมาฝากกัน

ทำไมต้องยื่นขออนุญาตสร้างบ้าน?

พระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ.2522 มาตรา 21 บัญญัติว่า ผู้ใดจะก่อสร้าง ดัดแปลง หรือเคลื่อนย้ายอาคารต้องได้รับอนุญาตจากเจ้าพนักงานท้องถิ่น หรือแจ้งต่อเจ้าพนักงานท้องถิ่นและดำเนินการตามมาตรา 39 ทวิ

คำว่า อาคาร หมายถึง ตึก บ้าน เรือน โรง ร้าน แพ คลังสินค้า สำนักงาน และสิ่งที่สร้างขึ้นอย่างอื่นที่บุคคลอาจเข้าใช้สอย และหมายความรวมถึงสิ่งก่อสร้างอีกมาก แต่ที่เกี่ยวข้องกับผู้อ่านก็จะเป็นรั้ว เขื่อน ป้ายโฆษณา ประตูที่ติดกับที่สาธารณะ จะเห็นว่าครอบคลุมทุกอย่าง

• กรุงเทพมหานคร ต้องขออนุญาตจากสำนักงานเขต กองควบคุมอาคาร หรือสำนักการโยธา ตามชนิดของอาคารที่จะทำการก่อสร้างหรือรื้อถอน

• เขตพื้นที่ต่างจังหวัด ต้องขออนุญาตหน่วยงานในท้องที่นั้นๆ เช่น เทศบาล หรือ องค์การบริหารส่วนตำบล ในพื้นที่นั้นขึ้นอยู่กับว่าองค์กรส่วนท้องถิ่นนั้นเป็นของหน่วยงานใด

หากไม่ยื่นขออนุญาตสร้างบ้าน จะมีความผิดแค่ไหน?

การก่อสร้างหรือดัดแปลง หากไม่ปฏิบัติตามพระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ.2522 มีโทษตามมาตรา 65 คือ จำคุก 3 เดือน และปรับไม่เกิน 60,000 บาท ในวรรคสองยังกำหนดให้ต้องโทษปรับเป็นรายวันอีกไม่เกินวันละ 10,000 บาท จนกว่าจะขออนุญาตให้ถูกต้อง

จะเห็นว่านอกจากโทษปกติแล้วยังมีโทษปรับเป็นรายวันเพิ่มเข้ามาอีกด้วย ดังนั้นบางคดีกว่าจะเข้าสู่กระบวนการฟ้องร้อง เบี้ยปรับรายวันจึงพอกพูนเพิ่มขึ้นจนะเป็นเงินก้อนโต บางคดีเป็นเงินหลักล้านบาท

หากก่อสร้างหรือต่อเติมบ้านโดยไม่ได้รับใบอนุญาต จะมีผลอย่างไร?

หากเจ้าพนักงานท้องถิ่นมาตรวจพบสามารถใช้อำนาจตาม มาตรา 40 ได้ 3 อย่าง คือ

1) สั่งให้หยุดการก่อสร้าง

2) สั่งห้ามใช้หรือห้ามเข้า

3) สั่งให้ไปปฏิบัติตามกฎหมาย ในเรื่องการขออนุญาต หรือแก้ไขให้ถูกต้อง

แต่หากเป็นกรณีที่อาคารดังกล่าวไม่สามารถดำเนินการขออนุญาตได้ เนื่องจากเป็นอาคารที่ก่อสร้างโดยผิดกฎหมาย หรือไม่เป็นไปตามข้อกำหนดของท้องถิ่นในเรื่องสำคัญ คือ ระยะร่นจากแนวเขตติดต่อกับอาคารข้างเคียง ตามมาตรา 42 เจ้าพนักงานท้องถิ่นสามารถสั่งรื้อถอนได้ทั้งหมด

หากไม่ยอมรื้อถอนตามคำสั่งเจ้าพนักงาน จะมีโทษอย่างไร?

พ.ร.บ.ควบคุมอาคาร พ.ศ.2522 มาตรา 66 ทวิ วางโทษไว้ว่า ผู้ใดไม่รื้อถอนอาคารตามคำสั่งของเจ้าพนักงานท้องถิ่นตามมาตรา 42 โดยมิได้อยู่ในระหว่างการอุทธรณ์คำสั่งดังกล่าว ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 6 เดือน หรือปรับไม่เกิน 100,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ นอกจากนั้นในวรรคสองยังต้องระวางโทษปรับเป็นรายวันอีกวันละไม่เกิน 30,000 บาท จนกว่าจะได้ปฏิบัติตามคำสั่งของเจ้าพนักงานท้องถิ่น

ถ้าเป็นการกระทำเกี่ยวกับอาคารเพื่อพาณิชยกรรม อุตสาหกรรม การศึกษา หรือสาธารณสุข หรือเป็นการกระทำในทางการค้าเพื่อให้เช่าหรือซื้อขาย หรือจำหน่าย โดยมีค่าตอบแทน ผู้กระทำต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 2 ปี หรือปรับเป็นสิบเท่าของโทษที่บัญญัติไว้ สำหรับความผิดนั้นๆ หรือทั้งจำทั้งปรับ

***การปลูกสร้างโดยต่อเติม หรือดัดแปลงอาคาร ที่ต้องขออนุญาต

•  ขยายพื้นชั้นหนึ่งชั้นใดตั้งแต่ 5 ตารางเมตร

•  เปลี่ยนหลังคา หรือขยายหลังคาให้ปกคลุมเนื้อที่มากขึ้นกว่าเดิม

•  เพิ่ม ลดจำนวน หรือเปลี่ยนเสา คาน บันได และผนัง

เมื่อทราบบทลงโทษและค่าปรับดังที่กล่าวมาแล้ว ใครที่จะปลูกสร้างอาคาร หรือดัดแปลง ต่อเติมอาคาร ก็ควรขออนุญาตให้ถูกกฎหมายตั้งแต่แรกเริ่ม เพื่อป้องกันปัญหาที่จะตามมาในอนาคต อันจะทำให้เสียทั้งเงินและเวลา และร้ายแรงที่สุดคือถูกรื้อถอนทั้งหมด พร้อมทั้งเสียค่าปรับก้อนโตอีกด้วย

ข้อมูลอ้างอิง

กระทรวงยุติธรรม