พ.ร.บ.ป้องกันการทารุณกรรมและการจัดสวัสดิภาพสัตว์

หรือที่เรียกกันง่าย ๆ ว่า “พ.ร.บ.คุ้มครองสัตว์” มีผลบังคับใช้เมื่อวันที่ 27 ธันวาคม 2557

ถึงแม้จะมีการบังคับใช้มาเป็นเวลาหลายปีแล้วก็ตาม แต่ปัญหาการทำร้ายสัตว์ หรือทารุณกรรมสัตว์ก็ยังคงเกิดขึ้นอยู่บ่อยครั้ง และหนักมากขึ้น

การทารุณกรรมสัตว์ เป็นเรื่องที่ไม่ควรกระทำเพราะนอกจากจะเป็นเรื่องคุณธรรมแล้ว ยังผิดกฎหมายอีกด้วย

คำนิยามใน พ.ร.บ. นี้

สัตว์

• สัตว์ที่โดยปกติเลี้ยงไว้เพื่อเป็นสัตว์บ้าน สัตว์เลี้ยงเพื่อใช้งาน สัตว์เลี้ยงเพื่อใช้เป็นพาหนะ สัตว์เลี้ยงเพื่อใช้เป็นอาหาร สัตว์เลี้ยงเพื่อใช้ในการแสดง ไม่ว่าจะมีเจ้าของหรือไม่ก็ตาม ทั้งนี้รวมถึงสัตว์ที่อาศัยอยู่ในธรรมชาติด้

การทารุณกรรม

• การกระทําหรืองดเว้นการกระทําใด ๆ ที่ทําให้สัตว์ได้รับความทุกข์ทรมานทั้งร่างกายหรือจิตใจ ได้รับความเจ็บปวด ทุพพลภาพ หรือมีผลทําให้สัตว์นั้นตาย และการใช้สัตว์พิการ สัตว์เจ็บป่วย สัตว์ชรา หรือสัตว์ที่กําลังตั้งท้อง เพื่อแสวงหาประโยชน์ ใช้สัตว์ประกอบกามกิจ ใช้สัตว์ทํางานจนเกินสมควร

การจัดสวัสดิภาพสัตว์

• การเลี้ยงหรือการดูแลให้สัตว์มีความเป็นอยู่ในสภาวะ ที่เหมาะสมมีสุขภาพอนามัยที่ดี มีที่อยู่ อาหาร และน้ำอย่างเพียงพอ

การป้องกันการทารุณกรรมสัตว์

มาตรา 20

ห้ามมิให้ผู้ใดกระทําการอันเป็นการทารุณกรรมสัตว์โดยไม่มีเหตุอันสมควร

มีเหตุอันสมควร

นาย A เห็น เจ้าตูบ กำลังจะกัดน้อง Bนาย A จึงใช้ไม้ตีเจ้าตูบ เพื่อเป็นการป้องกันไม่ให้น้อง B โดนเจ้าตูบกัด เหตุการณ์นี้ถือว่ามีเหตุอันสมควรในการกระทำ

ไม่มีเหตุอันสมควร

นาย A รู้มาว่า น้อง B ถูกเจ้าตูบกัดเมื่อเดือนที่แล้ว นาย A บังเอิญไปเจอเจ้าตูบเดินอยู่ริมถนน จึงถือโอกาส          ใช้ไม้ตีเจ้าตูบจนตาย เพราะเจ้าตูบเคยกัดน้อง B เหตุการณ์นี้ถือว่าไม่มีเหตุอันสมควรในการกระทำ เพราะเหตุอันสมควรได้เกิดขึ้นไปแล้ว

โทษหากฝ่าฝืน

จำคุกไม่เกิน 2 ปี ปรับไม่เกิน 40,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ (มาตรา 31)

11 ข้อ ไม่เข้าข่ายทารุณกรรมสัตว์

การกระทําดังต่อไปนี้ ไม่ถือว่าเป็นการทารุณกรรมสัตว์ตามมาตรา 20

1.การฆ่าสัตว์เพื่อใช้เป็นอาหาร (เฉพาะสัตว์เลี้ยงเพื่อใช้เป็นอาหาร)

2.การฆ่าสัตว์ตามกฎหมายว่าด้วยการควบคุมการฆ่าสัตว์และจําหน่ายเนื้อสัตว์

3.การฆ่าตามกฎหมายว่าด้วยโรคระบาดสัตว์

4.การฆ่าสัตว์ในกรณีที่สัตวแพทย์เห็นว่าสัตว์ป่วย พิการ หรือบาดเจ็บ และไม่สามารถรักษาให้มีชีวิตอยู่รอดได้โดยไม่ทุกข์ทรมาน

5.การฆ่าสัตว์ตามพิธีกรรมหรือความเชื่อทางศาสนา

6.จำเป็นต้องฆ่าเพื่อความปลอดภัยของคน หรือสัตว์อื่น หรือป้องกันทรัพย์สินเสียหาย

7.การกระทําใด ๆ ที่เป็นการประกอบวิชาชีพสัตวแพทย์

8.การตัด หู หาง ขน เขา หรืองาโดยมีเหตุอันสมควรและไม่เป็นอันตรายต่อสัตว์ หรือการดํารงชีวิตของสัตว์

9.การจัดให้สัตว์ต่อสู้ตามประเพณีท้องถิ่น

10.การกระทําอื่นใดที่มีกฎหมายกําหนดให้สามารถกระทําได้เป็นการเฉพาะ

11.การกระทําอื่นใดที่รัฐมนตรีประกาศกําหนดโดยความเห็นชอบของคณะกรรมการ

กฎหมายเกี่ยวกับเจ้าของสัตว์

มาตรา 22

เจ้าของสัตว์ต้องดําเนินการจัดสวัสดิภาพสัตว์ให้เหมาะสม ให้สัตว์มีที่อยู่มีอาหาร มีน้ำ เหมาะสมตามชนิด ลักษณะ สภาพ และอายุของสัตว์

มาตรา 23

ห้ามเจ้าของสัตว์ปล่อย ละทิ้ง หรือกระทําการใด ๆ ให้สัตว์พ้นจากการดูแลโดยไม่มีเหตุอันสมควร ยกเว้นการโอนกรรมสิทธิ์ให้ผู้อื่นดูแลแทน

มาตรา 24

การขนส่ง การย้ายสัตว์ ต้องทำให้เหมาะสม ตามชนิด ลักษณะ สภาพ และอายุของสัตว์

โทษหากฝ่าฝืน

ปรับไม่เกิน 40,000 บาท (มาตรา 32)