“ย้ายสถานประกอบการ” เท่ากับ เลิกจ้าง หรือไม่ ? ทำความเข้าใจให้ชัดก่อนตัดสินใจ

• แชร์บทความ
• ทวีต
• ส่งไลน์

หลายครั้งที่นายจ้างตัดสินใจย้ายกิจการ ลูกจ้างกังวลทันทีว่าจะถูกเลิกจ้าง แต่แท้จริงแล้วกฎหมายแรงงานกำหนดสิทธิและหน้าที่ทั้งสองฝ่ายไว้อย่างชัดเจน ไม่ว่าจะเป็นกรณีที่นายจ้างต้องปิดประกาศล่วงหน้า การจ่ายค่าชดเชยพิเศษ หรือสิทธิในการปฏิเสธการย้ายของลูกจ้าง มาทำความเข้าใจให้ตรงกันว่า “การย้ายสถานประกอบการ” ไม่ได้หมายความว่าเลิกจ้างเสมอไป แต่ขึ้นอยู่กับองค์ประกอบและผลกระทบที่เกิดขึ้นจริง

สิ่งที่นายจ้างควรรู้

องค์ประกอบการย้ายสถานประกอบกิจการ

การย้าย ต้องย้ายไปใน 2 ลักษณะ ดังนี้

1. การย้ายไป ณ สถานที่ใหม่ของนายจ้าง เช่น มีสถานประกอบการโรงงานน้ำตาลที่กรุงเทพฯ ต่อมาเห็นว่าอยู่ในเขตชุมชน ซึ่งไม่เอื้ออำนวยต่อกระบวนการผลิต จึงปิดสถานประกอบกิจการที่กรุงเทพฯ และย้ายไปเปิดสถานประกอบกิจการใหม่ที่ระยอง

2. การย้ายไปสถานที่อื่นของนายจ้าง เช่น นายจ้างมีสำนักงานใหญ่ ที่เขตดอนเมือง กรุงเทพฯ และโรงงานอยู่จังหวัดนครปฐม นายจ้างย้ายสำนักงานใหญ่ไปรวมอยู่ที่โรงงานจังหวัดนครปฐม

นายจ้างต้องทำอะไรบ้าง

หน้าที่นายจ้าง

1. นายจ้างต้องปิดประกาศในที่เปิดเผย เพื่อแจ้งให้ลูกจ้างทราบล่วงหน้า ก่อนวันย้าย ไม่น้อยกว่า 30 วัน มีข้อความชัดเจนเพียงพอโดยระบุ

• ที่ตั้งของสำนักงานแห่งใหม่

• วันที่ย้ายสถานประกอบกิจการ

• ระบุลูกจ้างที่ต้องย้ายไป

2. จ่ายค่าชดเชยพิเศษแทนการบอกกล่าวล่วงหน้าหรือค่าชดเชยพิเศษ แล้วแต่กรณี ให้แก่ลูกจ้างภายใน 7 วัน นับแต่วันสิ้นสุดสัญญา (วันที่ย้ายสถานประกอบกิจการ) เมื่อลูกจ้างแจ้งความประสงค์เป็นหนังสือว่าไม่ต้องการย้ายไปที่ใหม่

สิทธินายจ้าง

1. ยื่นคำร้องเมื่อนายจ้างไม่เห็นด้วยกับเหตุผลของลูกจ้างที่อ้างเหตุไม่ประสงค์ย้ายภายใน 30 วัน นับแต่วันที่ได้รับแจ้งจากลูกจ้าง

2. อุทธรณ์คำสั่งกรณีคณะกรรมการคุ้มครองแรงงานมีคำสั่ง และนายจ้างไม่เห็นด้วย โดยอุทธรณ์ภายใน 30 วันนับแต่วันที่มีคำสั่ง

ข้อสังเกต

การโยกย้ายตำแหน่งหน้าที่หรือย้ายงานลูกจ้าง ไม่ถือเป็นการย้ายตามมาตรา 120 เช่น ย้ายลูกจ้างแผนกผลิตไปเป็นลูกจ้างในแผนกคลังสินค้าสาขาอื่น หรือกรณีการย้ายผู้อำนวยการประจำสำนักงานกรุงเทพฯ ไปเป็นผู้อำนวยการสาขา ณ โรงงานจังหวัดระยอง การย้ายเช่นนี้ หากไม่ได้เป็นการกลั่นแกล้งลูกจ้างและไม่ทำให้สิทธิประโยชน์ ค่าจ้าง สวัสดิการลดลงและไม่ขัดต่อสภาพการจ้าง นายจ้างย่อมมีอำนาจที่จะย้ายตามความเหมาะสมได้

สิ่งที่ลูกจ้างควรรู้

องค์ประกอบสำคัญที่ลูกจ้างมีสิทธิตามกฎหมาย

1. เป็นกรณีที่นายจ้าง ย้ายสถานประกอบกิจการไปตั้ง ณ ที่ใหม่ หรือ สถานที่อื่นของนายจ้าง (สถานที่เดิมที่มีอยู่แล้ว/สาขา)

2. การย้ายนั้นกระทบต่อการดำรงชีวิตตามปกติของลูกจ้างหรือครอบครัวของลูกจ้าง ซึ่งผลกระทบที่สำคัญพิจารณาจาก

– การเดินทาง (ระยะทางไกล และใช้ระยะเวลามากกว่าเดิม)

– ค่าใช้จ่าย (ค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้นกว่าเดิม)

– ครอบครัว (มีผลกระทบต่อ ลูก พ่อแม่ที่ต้องดูแล)

– อื่นๆ เช่น ปัญหาสุขภาพ

3. การย้ายสถานประกอบกิจการ จะเป็นการย้ายทั้งหมดหรือ บางส่วนก็ได้

ลูกจ้างต้องทำอะไรบ้าง

หน้าที่ลูกจ้าง

1. หากลูกจ้างไม่ประสงค์ย้ายและการย้ายนั้นส่งผลกระทบต่อการดำรงชีวิตตามปกติของลูกจ้างหรือครอบครัวลูกจ้าง ให้แจ้งเหตุผลเป็นหนังสือต่อนายจ้างภายใน 30 วัน นับแต่วันที่นายจ้างปิดประกาศการแจ้งย้ายสถานประกอบกิจการ

2. เมื่อยื่นหนังสือแจ้งความประสงค์ไม่ไปแล้ว ลูกจ้างยังคงมีหน้าที่ทำงานตามปกติถึงวันก่อนที่นายจ้างย้ายตามประกาศ เนื่องจากกฎหมายกำหนดให้วันที่ย้ายเป็นวันที่สิ้นสุดสัญญาจ้าง

สิทธิลูกจ้าง

1. มีสิทธิได้รับค่าชดเชย ลูกจ้างมีสิทธิได้รับค่าชดเชยพิเศษแทนการบอกกล่าวล่วงหน้าหรือค่าชดเชยพิเศษ แล้วแต่กรณีภายใน 7 วัน นับแต่สัญญาสิ้นสุด เมื่อไม่ประสงค์ย้ายตามนายจ้าง

2. การอุทธรณ์คำสั่ง เมื่อลูกจ้างไม่เห็นด้วยกับคำสั่งคณะกรรมการสวัสดิการแรงงานว่าลูกจ้างไม่มีสิทธิได้รับค่าชดเชย ลูกจ้าง สามารถอุทธรณ์ต่อศาลแรงงานได้ภายใน 30 วัน นับแต่วันที่ทราบคำสั่ง

3. มีสิทธิยื่นคำร้องต่อพนักงงานตรวจแรงงาน เมื่อนายจ้างไม่จ่ายค่าชดเชยพิเศษและไม่ร้องต่อคณะกรรมการสวัสดิการแรงงาน (นายจ้างเพิกเฉยไม่ดำเนินการใดๆ แม้ลูกจ้างยื่นหนังสือแจ้งความประสงค์ไปแล้วก็ตาม)

ค่าชดเชยกรณีย้ายสถานประกอบการ มีกี่แบบ? ได้เท่าไร?

มี 2 แบบ

1. ค่าชดเชยตามมาตรา 120 “ค่าชดเชยพิเศษ” เงินที่นายจ้างจ่ายให้แก่ลูกจ้างเมื่อสัญญาจ้างสิ้นสุดลง เพราะมีเหตุกรณีพิเศษ ได้แก่

– นายจ้างไม่ปิดประกาศให้ลูกจ้างทราบล่วงหน้าถึงกรณีการย้ายสถานประกอบกิจการ

– การย้ายสถานประกอบกิจการดังกล่าวมีผลกระทบสำคัญต่อการดำรงชีวิตตามปกติของลูกจ้างและลูกจ้างไม่ประสงค์จะไปทำงาน ณ สถานประกอบกิจการแห่งใหม่

2. ค่าชดเชยตามมาตรา 118 (ค่าชดเชยปกติ) เงินที่นายจ้างจ่ายให้แก่ลูกจ้างตามอายุงาน

อัตราค่าชดเชย

มาตรา 120 กำหนดให้จ่ายค่าชดเชยพิเศษ ต้องไม่น้อยกว่าสิทธิที่ลูกจ้างจะได้รับตามมาตรา 118 (นายจ้างจะจ่ายให้มากกว่าตามมาตรา 118 ก็ได้ แต่อย่างน้อย ต้องไม่น้อยกว่าค่าชดเชยมาตรา 118 ตามอายุงาน)

พระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ. 2541 มาตรา 120